Ziya Gökalp’in tamamlanmamış, yarım kalmış eserlerinden biri de bu eseridir.
Ziya Gökalp Malta dönüşü bir gece İstanbul’daki evinde kalarak ertesi gün Ankara’ya gelmek üzere Samsun’a hareket etti. Burada bir hafta ailesini bekledi. Sonra hep birlikte yollarına devam ettiler. Yolcular arasında Dr. Rıza Nur da vardı. Gökalp Rıza Nur’a, “Milli hükümetin harp gailelerini bertaraf ettikten sonra içtimai kalkınma hareketine geçmesinin lüzumundan bahsetmiş, bu konuşmaları sırasında, yapılacak ıslahatın başında aşiretlerin tarihi ve sosyolojik bir tetkike tâbi tutulmasını ve böylece, iktisadi ve coğrafi sebeplerle Türkçe konuşmayan ekseriyetin içinde kendi dillerini ve milli karakterlerini değiştirme yolunu tutan Türk aşiretlerinin meydana çıkarılması lüzumuna değinmişti. Bunun için de sosyolojik metot ve bilgilerle mücehhez aydın gençlerin yetiştirilmesi üzerinde durmuş” ve ilerde daha rasyonel hareketle bu konuda “İlmi Araştırma enstitüsü” kurulması gereğinin Ankara’da hükümet adamlarına anlatılması dileğinde bulunmuştu…
